HASTALAR VE DOKTORLAR

26 Ekim (Hasta Hakları Günü)’dür. Medyada sık-sık hastalarla ve doktorlarla ilgili haberlere rastlarız. Hastaneler, sağlık ocakları, diğer sağlık kuruluşları, sağlık personelleri ve hasta yakınlarıyla ilgili haberleri okuyunca suçlu kim, suçsuz kim istifhamlarına kapıldığımız olmaktadır. Bir taraf sağlık birimlerini ve personellerini suçlarken, diğer taraf da hastalardan ve hasta yakınlarının davranışlarından yakınmaktadırlar.

Zaman-zaman hastaların, hasta yakınlarının, doktorların, sağlık görevlilerinin mahkemelik oldukları da yaşanan gerçeklerdendir. Hatta ölümlü vakaların bile yaşandığına tanıklık ettiğimiz oluyor.

Gerçekte, her iki tarafın da haklı veya haksız oldukları durumlar vardır. Kimi yerde hastalar ve hasta yakınları suçludurlar, kimi olaylarda ise doktorlar, sağlık personelleri ve sağlık kuruluşlarını suçlamak gerekir.  Hastanın da, doktorun da yasal hakları vardır. Bunlara riayet edilirse, medeni bir ülke olmak hakkını kazanırız. Adına (medeni) denilen ülkelerde hastalar ve doktorlar arasında pek bir niza çıktığı görülmemiştir. Çünkü taraflar birbirlerinin haklarına saygılıdırlar.

Bu bakımdan hasta ile sağlık çalışanları arasında bireysel ve toplumsal düzeyde ortaya çıkan sorunların çözümü için sağlık çalışanlarının hastaya ve hastanın sağlık çalışanlarına karşı görev ve sorumluluklarını bilmeleri, daha iyi sağlık ortamı için hasta ve sağlık çalışanlarının el birliği etmeleri gerekir.

Sağlıklı olma hakkı kişinin sağlığının korunması, sürdürülmesi ve geliştirilmesini gerektirir. Bunun yolu da yasalarda belirtilmiştir.

Hipokrat’tan bu yana hasta-hekim ilişkisi güven ve gizlilik esasına dayanmış, “kutsallık” taşıyan bir ilişki olarak tanımlanır.

Her hastanın tıbbi bakım hakkı vardır. Ayırım yapılmaksızın her hastanın sağlık hizmetinden yararlanması, hekimini seçmesi veya reddetmesi gibi hakları bulunmaktadır. Hastalık konusunda hastayı ve hasta yakınlarını bilgilendirmek, ameliyat ve benzeri durumlarda hastanın veya hasta yakınlarının onayını almak da hasta hakları arasındadır. Kendisinin ve yakınlarının müsaadesi olmadıkça hastaya ait bilgilerin açıklanması yasaktır.

Görüldüğü gibi, yasalarda hasta haklarına çok yer verilmiştir. Doktorlarla ve sağlık personellerinin hakları konusunda pek açıklayıcı yasalar yoktur. Ancak, hastalar tarafından saygı görmeleri gerekeceğini hatırlatmakta yarar vardır.