PLANLI ÇALIŞMIYORUZ

Ülke olarak plan yapmayı ve planlı çalışmayı sevmiyoruz. Üstelik nadir de olsa yaptığımız planlara da uymuyoruz. Hazırladığımız planlar kâğıt üzerinde kalıyor ve bundan dolayı da birçok kurum fazla emek harcamadan üstün körü plan hazırlama yoluna gidiyor. Oysa kalkınmalarını sağlamış ülkelerde büyük bir titizlikle ve başta istatistik bilimi olmak üzere birçok bilim dalından da yararlanarak özenle planlar hazırlanıyor ve bu planlara da harfiyen uyuluyor.

Planlara uyulmadığına ilişkin olarak hem ülke hem de ilimizden bir çok örnekler vermek mümkün. Ülke genelinde sanırım verilecek en güzel örnek bir zamanların en önemli kamu kurumlarından biri olan Devlet Planlama Teşkilatının hazırladığı ve hepimizin yakından takip ettiği “Beş Yıllık Kalkınma Planları”dır.  O planlara uyulmuş olsaydı, bugün yaşadığımız sorunların hiçbirini yaşamaz ve kalkınmış ülkeler arasındaki yerimizi alırdık.

Ülke böyle olunca ilimizde doğal olarak bundan nasibini alıyor, hem de fazlasıyla. Kurumlarımızın önemli bir bölümü geleceğe ilişkin plan yapmıyor. İmardan sağlık, eğitim ve tarım ve hayvancılığa kadar hangi alanlarda gelecek 30-40 yıla ilişkin planlamalar yapılmış? Örneğin 2060 yılında il nüfusu ne kadar olacak? Bunlara eğitim, sağlık ve diğer alanlarda hizmetler nasıl götürülecek? Bu alanlarda çıkması olası olan sorunlara ilişkin ne gibi tedbirler alınması planlanmış? Sanırım hiçbirinde bir plan, program yok. Varsa da ya istisnalar kaideyi bozmaz misali çok azdır, ya da yapılması zorunlu olduğu için üstün körü hazırlanmış planlardır.

Yapılan planlara da uyulmuyor.. O planlar adeta delik deşik ediliyor ve yamalı bohçaya dönüştürülüyor. Buna da en güzel örnek 2000’li yılların başlarında hazırlanan imar planı geliyor. O dönemde hemen her belediye meclis toplantısında imar planında revizyona gidilmesine ilişkin teklifler ele alınıyor ve kabul edilerek yürürlüğe giriyordu. Bunların bir kısmı gerçekten zorunlu revizyonlardı. Çünkü birçok yerde çok katlı binaların bulunduğu alanlar yol olarak gösterilmişti. Ancak önemli bir bölümü de gerçeklerden uzak tamamen baskılar sonucu getirilen tekliflerdi. O dönemde bu planın yapımını üstlenen firma yetkililerinin sahada çok fazla çalışmadan Ankara’da bilgisayar başında bu planın hazırlandığına dair dedikodular ayyuka çıkmıştı.

Özetlemek gerekirse ülke olarak da il olarak da plan program yapmayı ve bunlara uymayı pek sevmiyoruz. Günü birlik yaşamak daha çok kolayımıza gidiyor. Çoğu yerde yanlış bir yorumlama ile “Allah kerim” diyerek kervan yolda düzülür mantığını benimsiyoruz.