“BAŞKUMANDAN ZAFERİ”

30 Ağustos Zafer Bayramının ilk kutlaması 1924’te Dumlupınar’da Çal Köyü yakınlarında Cumhurbaşkanı Atatürk’ün katıldığı bir törenle “BAŞKUMANDAN ZAFERİ” adıyla gerçekleştirilmiştir,

26 Ağustos 1922’de başlayan ve 30 Ağustos 1922 gününe kadar beş gün beş gece devam eden Büyük Taarruz, ŞANLI ORDUMUZUN kesin zaferi ile sonuçlanmıştı. Taarruzun planlaması büyük bir gizlilik içinde yapılmış, taarruzun başlatılacağı zamandan Gazi Mustafa Kemal Paşa ve yanındaki bir iki yakın komutanlardan başka kimse haberdar olmamıştı.

Türk milletinin bağımsızlığına gem vurmaya kalkışan güçlerin topyekûn vatan topraklarından çıkarılması ile sonuçlanan bir zafer olarak tarihe geçen BAŞKOMUTANLIK MEYDAN MUHAREBESİ sırasında 26 Ağustos günü taarruz emri verilirken Mustafa Kemal Paşa’nın yanında Genel Kurmay Başkanı Fevzi Paşa ve Batı Cephesi Kumandanı İsmet Paşa da bulunmaktaydı. Taarruzun ilk gününde Türk ordusu hızlı bir ilerleyişle on beş kilometrelik bir alanı geçerek Yunan ordusunun birinci hat mevziini ele geçirmişti. 28 ve 29 Ağustos’ta düşman ordusunun beşinci tümeni tamamen çevrilmiş, bunun üzerine savaşın hızlı bir şekilde sonlandırılması gerektiği kararını alan Mustafa Kemal Paşa ve silah arkadaşları  yapılan plan doğrultusunda 30 Ağustos günü gerçekleştirilen taarruz neticesinde, muharebe Türk ordusunun kesin zaferi ile neticelenmişti.

Büyük Taarruz öncesinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden dördüncü defa olmak üzere Gazi Mustafa Kemal Paşa’ya BAŞKOMUTAN unvanı verilmişti. Başkumandanlık Kanununun dördüncü defa uzatılması sırasında Mustafa Kemal Paşa’nın TBMM’nde Konuşması ve el yazısıyla hazırlık notu, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisinin, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezinde yer almıştır. Meclis Tutanaklarında “Atatürk’ün Başkumandanlığı, Büyük Zafer ve Sonuçları” Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, arasında yer almaktadır.

Büyük Taarruz öncesi Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde muhalif olan mebuslar tarafından yoğun eleştirilerin hedefi olan Gazi Mustafa Kemal Paşa, 26 Ağustos’ta başlayan taarruzun haberi meclise ulaştığında bu muhalif mebuslar da ordunun başarılarını tebrik etmişlerdir. 30 Ağustos’ta Türk ordusunun kesin zaferi ile sonuçlanan Büyük Taarruz gerek Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde gerek basında gerekse halk arasında büyük sevinçle karşılanmış, ülkenin dört bir yanından orduya ve ordunun Başkomutanına başarılarından dolayı tebrik telgrafları gönderilmişti. Zaferden iki yıl sonra 30 Ağustos 1924’te Dumlupınar’da Büyük Zafer’in Başkomutanı Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın da katıldığı bir törenle hem zafer kutlanmış hem de şehitler anılmıştır. Törende Fevzi Paşa yaptığı konuşmada Büyük Taarruzun bütün aşamalarını anlatmış zaferin önemi konusunda törene katılanlara geniş bilgiler vermiştir. Ardından diğer protokol konuşmaları yapılmış ve en son Gazi Mustafa Kemal Paşa da bir konuşma yapmıştır. Konuşmasında Gazi Mustafa Kemal Paşa, Büyük Zafer’in Türk milleti için ne anlam taşıdığını ve bundan sonra genç Türkiye Cumhuriyeti’nin izleyeceği yol ile ilgili görüşlerini anlatmıştır. Törende ayrıca “MEÇHUL ŞEHİT ANITI”NIN temeli  atılmış, bu törenden iki yıl sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde çıkarılan bir kanunla 30 Ağustos’un ordunun bayramı olduğu belirlenmiştir. Ancak 1930’ların ortalarına kadar ilk tören gibi üst düzeyde gerçekleşen Büyük Zafer kutlaması veya anma töreni yapılmamıştır. Halbuki 1926 yılında çıkarılan kanuna uygun dönemin Milli Savunma Bakanı Recep [PEKER] Bey tarafından yayımlanan genelgede ise törenin nasıl yapılacağı ayrıntılı şekilde yazılmıştı.

Evet, Türk tarihinin dönüm noktalarından birisini teşkil eden Başkomutanlık Meydan Muharebesinin kati olarak zaferle sonuçlandığı 30 Ağustos gününü anma etkinlikleri ile alakalı ilk resmi tören 1924 yılında bizzat Mustafa Kemal Paşa’nın katılımlarıyla Dumlupınar/Çal Köyü’nde yapılmıştır. 1926’ya gelindiğinde ise 30 Ağustos Zaferinin milli bayram olarak kutlanmasına karar verilmiştir. Bu süreç günümüze kadar kesintisiz devam etmektedir ve devam ettirilecektir.

Türk Milletine büyük bir zafer sonucu bu Bayramı hediye eden Mustafa Kemal Paşa ve silah arkadaşlarıyla tüm aziz şehitlerimizin ruhları şadolsun diyerek, BÜYÜK MİLLETİMİZİN ZAFER BAYRAMINI YÜREKTEN KUTLUYORUZ.