“ÇARŞEMA SOR” VEYA “KIRMIZI ÇARŞAMBA”

Kürtçe’de “Çarşema Sor” deyimi “Kırmızı Çarşamba” anlamına gelir. Bir zamanlar Beşiri ilçemiz yöresinde bulunan EZİDİLER’İN BAYRAM GÜNLERİDİR. Çarşema Serê Nîsanê (“Nisan Başı Çarşambası”) olarak da adlandırılır. İlkbaharda, Jülyen ve Selevkos takvimlerinde Nisan ve Nîsan aylarının ilk Çarşamba gününe, yani Gregoryen takvimine göre 14 Nisan veya sonrasındaki ilk Çarşamba gününe denk gelir.

Dolayısıyla 17 Nisan Çarşamba günü Ezidilerin “ÇARŞEME  SOR” adını verdikleri Bayramlarıdır. Yakın çevremiz olan Beşiri ve Batman’ın bazı köylerindeki ezidiler bu bayramı coşku içinde kutlarlar. Türkiye’de, Irak’ta ve Suriye’de çok sayıda Ezidiler vardır. Bir zamanlar Siirt’te de çok sayıda Ezidiler olduğu, bunların Avrupa’ya ve özellikle Almanya’ya göç ettikleri bilinir. Son yıllarda, Suriye’de meydana gelen katliamlarda çok sayıda Ezidi öldürüldü, birçoğunun başka ülkelere göç etmek zorunda bırakıldıkları da bilinen gerçeklerdendir. IŞİD’in, Suriye’de hükümferma olduğu dönemde Ezidi kızları, kadınları sözde İslami kurallara göre cariye niyetine satıldı.

Ezidiler için (ŞEYTANA TAPANLAR) da denilir. Peki, Ezidiler gerçekten de şeytana mı tapıyorlar. Batman ve Beşiri yörelerinde bulunan Ezidilerin çoğu, Almanya’ya göç ettiler. Bu arada komşu ülkelere Suriye’ye ve özellikle Irak’a gidenler oldu.

Ezidilerin, KİTAPSIZ olarak bilinmelerine ve Şeytana taptıklarının öne sürülmesine karşılık, gerçeğin böyle olmadığını, onları yakından tanıyanlardan edindiğimiz bilgiler çerçevesinde söyleyebiliriz.

Ezidilerin, KİTAPSIZ olarak tanınmalarına karşılık adına (KİTABE RAŞ = KARA KİTAP) dikleri bir kitaplarının bulunduğu ve Şeytana değil adına MELEK TAVUS dedikleri bir meleğe taptıkları belirtilmektedir. Ezidilerin kutsal kitap kabul ettikleri KİTABE RAŞ’IN Almanya’da bir müzede bulunduğu da iddialar arasındadır. Irk itibarıyla genelde Kürt olan Ezidiler, Ortadoğu’da Kürt toplumlarının bulunduğu bütün bölgelerde varlıklarını sürdürmektedirler. Kürtlerin, İslam inancından önceki dinlerinin Ezidilik olduğu da öne sürülür. Dualist düşünce tarzı olan Ezidilik kendisinden önce olan Zerdüştlük, Mandakizm, Manişeizm ve Hurremizm düşünce tarzlarının bir devamıdır. Ezidilikte de Zerdüştlük inancında olduğu gibi iki tanrının varlığına inanılır. Bu tanrılardan birincisi aydınlığı doğurtan Güneş, ikincisi ise Ahriman ve onun emrinde olan Şeytan’dır. Doğuran Şeytan’dan korunmak, onun kötülüklerinden uzak kalmak için kendisine tapınmak gerektiğine inanılır. Günümüz Ezidiliğinde Tanrının üç büyük meleğinin varlığına inanılır. Bu meleklerden en büyüğü (Melek Tavus)tur. Diğer iki önemli isim ise (Şeyh Hadiy = Şeyh Adiyy bin Müsafir) ve (Sultan İzi)dir. Ezidilerin iman esasları; Hüda’nın birliği ve mutlak kudret sahibi olduğuna inanmanın yanında: Şeyh Adiyy’nın Hüda’nın meleği ve Yezidilerin mürşidi olduğu kabul edilir.

Şeytana tapmaları ise şeytanın kötülüklerinden korunmak şeklinde yorumlanır.

Evet, 17 Nisan Çarşamba günü EZİDİLERİN BAYRAM GÜNÜ. Her dine ve her inanca saygı duymak açısından kendilerine kutlu olsun diyelim…