Türk Ticaret Kanunu ve Bazı Kanunlarda değişiklikler öngören 7511 sayılı yasa yayımlandı. Resmi Gazete’nin 29 Mayıs 2024 sayısında yer alan yasa, fahiş fiyat ve stokçuluk cezalarının artırılması, şirket sermayelerinin yükseltilmesi ve ürün ihtisas borsalarına ilişkin düzenlemeler içeriyor.
Yasayla, perakende ticaretin düzenlenmesi hakkında kanunda yapılan düzenlemeyle, bir mal veya hizmetin satış fiyatında üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler kaynaklı fahiş artış yapılaması halinde, her bir aykırılık için 100 bin TL’den 1 milyon TL’ye kadar idari para cezası uygulanması hüküm altına alındı. Bu işletmelerin piyasada darlık yaratıcı, piyasa dengesini ve serbest rekabeti bozucu, tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerinde her bir aykırılık için 1 milyon TL’den 12 milyon TL’ye kadar ceza verilebilecek.
Ticaret Bakanlığı, bir takvim yılı içinde bu hükme en az 3 defa aykırı hareket ederek idari para cezası uygulanan üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerin iş yerlerini 6 güne kadar kapatabilecek.
Yasa kapsamında, sermaye yeterliliği en az sermaye tutarının altında kalan AŞ ve limited şirketlerin, 31 Aralık 2026’ya kadar yeni sermaye düzenine intibak sağlamaları gerekiyor. Bu intibakı sağlamayan şirketler infisah etmiş sayılacak ve kanunda öngörülen tasfiye sürecini başlatarak ticaret sicili kaydının terkinini sağlayacaklar. Ticaret Bakanlığı, bu süreyi birer yıl olarak en çok iki defa uzatabilecek.
Çıkarılmış sermayesi en az 250 bin TL olan kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş bulunan halka açık olmayan AŞ’ler başlangıç sermayeleri ile çıkarılmış sermayelerini 500 bin TL’ye yükseltmemeleri halinde bu sistemden çıkmış sayılacak.
Yasaya göre, ürün ihtisas borsasının veya ürün ihtisas borsası tarafından takas merkezi olarak yetkilendirilen kuruluşun takas işlemlerinde mali sorumluluğu, tesis edecekleri limitler dahilinde ve alınacak teminatlar ile garanti fonu varlıklarıyla sınırlı olacak.
Bu garanti fonunun kuruluşu, işletimi, kullanımı ve katılımcılarına ilişkin usul ve esaslar, Ticaret Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek. Teminatlar ve garanti fonundaki varlıklar tevdi amaçları dışında kullanılamayacak, üçüncü kişilere devredilemeyecek, kamu alacakları için olsa dahi haczedilemeyecek, rehin edilemeyecek, iflas masasına dahil edilemeyecek ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamayacak.
Yasa kapsamında, bir malı süresinde teslim veya monte etmeyenler hakkında aykırılığı tespit edilen her bir işlem veya sözleşme için 2 bin 200 TL’ye, mal ve hizmetin satışından kaçınanlar hakkında aykırılığı tespit edilen her bir işlem veya sözleşme için 2 bin 200 TL’den az olmamak üzere satışından kaçınılan mal veya hizmetin tüm vergiler dahil toplam satış fiyatının yüzde 10’u kadar idari para cezası uygulanacak.
Satış sonrası hizmetler kapsamında, üretici ve ithalatçılar hakkında, satış sonrası hizmet yeterlilik belgesi alınmaması durumunda 1.1 milyon TL, hizmet yeterlilik belgesinin geçerlilik süresi boyunca asgari servis istasyonu sayısını sağlamayan üretici ve ithalatçılar hakkında eksik kalan her bir servis istasyonu için 124 bin TL idari para cezasına hükmedilecek.