Dünkü yazımızda işsizlik konusunu ele almaya başlamış ve artık yatırımların kamu sektörü eliyle değil de özel sektör eliyle yapılmaya başlandığını belirtmiş, ancak devletimizin bölgemizde yatırım yapacak girişimlere verdiği onca desteğe rağmen yeterli sayıda yatırım yapılamadığına vurgu yapmıştık. Ardından da bu konuda bazı fikirlerimizin bulunduğunu ve bunları da bugünkü yazımızda ele alacağımızı belirtmiştik.
Devlet artık yatırım yapmaktan vazgeçmiş. Bunda da haklı olduğu bir sürü gerekçesi var. Bundan dolayı da pek tartışılacak bir durum yok ve üstelik bu durum bütün dünyada geçerli olan bir durum. Özel sektör ise, devletimizin verdiği ücretsiz arsa tahsisi, vergi ve sosyal güvenlik primi indirimi ile daha sayıları 40’ı bulan desteğe rağmen bilinen bazı nedenlerden dolayı da bölgeye yatırım yapmaya gelmiyor. Son 30 yılda bölgenin kalkındırılmasına yönelik teşvikleri içeren paketlerin sayısı sanırım 20’yi buldu. Her bir paket, bir önceki paketten daha fazla teşvik ve destek içeriyor. Yani daha fazla teşvik ve destek beklemek çok da gerçekçi değil.
Peki, bu durumda iki elimiz böğrümüzde beklemek mi gerekiyor? Yoksa her şeye rağmen yeni alternatifler mi üretmek lazım? Elbette yeni arayışlar içerisine girmek gerekiyor. Burada bir ara formülün, yani devlet-özel sektör işbirliği yönteminin yeniden revize edilerek devreye sokulmasını öneriyorum ve yeniden revize edilsin diyorum. Çünkü daha önceleri birçok yerde denendi ve başarılı olamadı. Bunun en basit örneği 1970’li yılların başında Siirt’te kurulan meyan kökü tesisidir. Bu nedenle daha önceki uygulamalar mercek altına alınsın. Aksayan yönler tek-tek tespit edilsin ve bunlar dikkate alınarak yeni bir işbirliği formülü geliştirilsin.
İkinci önerimde Siirt gibi il dışında çok sayıda varlıklı insanı bulunan iller için. Bunları tek başlarına yatırım yapmaya ikna edemediğimize göre, ortaklaşa yatırım yapmaya ikna edemez miyiz? Siirt’in de hepimizin bildiği varlıklı çok sayıda insanı var ve Allah daha da versin. Ancak bunlar gerek, kendi işyerlerinin merkezine olan uzaklığı ve yeteri kadar zaman ayıramamaları, gerekse diğer birçok nedenden dolayı gelip ilimizde yatırım yapmıyorlar. Bunları ortak iş yapmaya nasıl ikna edebiliriz?
Bu konuda başta Ticaret ve Sanayi Odası ile ekonomi alanında faaliyet gösteren çok az sayıdaki derneğe büyük işler düşüyor. Kurulacak bir heyet bu işadamlarını ziyaret ederek birlikte ya da Siirt’teki bir işadamı ile ortaklaşa iş yapmaya davet etmelidir. Ancak bundan önce bazı yatırımların fizibiliteleri çıkarılmalı ve bunların karlılıkları açık bir şekilde ortaya konulmalıdır. Bu yapıldığı takdirde ikna konusunda kullanılacak baba toprakları, vefa borcu, işsizlik sorununa çözüme katkı gibi argümanların yanı sıra bir de karlılık gibi çok önemli bir argüman öne çıkacaktır.
YORUMLAR